Breda
Bron

Halverwege de 18e eeuw begon je schooltijd rond de leeftijd van 6 jaar. Je leerde dan eerst de basis zoals lezen en schrijven op de lagere school. De school waar ze naartoe gingen werd vaak bepaald door het aanzien of vermogen van de ouders. Als je na de lagere school door kon en mocht leren werd je bijvoorbeeld naar de Latijnse School gestuurd. In Breda was deze school te vinden aan het Kasteelplein. 

Jan Ingenhousz was 10 jaar oud toen hij naar deze Latijnse school ging. School begon iedere ochtend om 8 uur en er werd 6 uur per dag les gegeven, behalve op woensdag- en zaterdagmiddagen, waarbij Latijn het belangrijkste vak was én ook de voertaal op het hele schoolterrein. Ieder jaar kregen de jongens een lijst met passages in het Latijn. Sommigen moesten vertaald worden en sommigen moesten door middel van vaak herhalen uit het hoofd geleerd worden. Vanaf de vierde klas werd er in de middagen ook Griekse les gegeven. Dan kwamen ook andere vakken aan bod zoals geschiedenis, wiskunde, natuurkunde en aardrijkskunde. Op zondagen werd er geen les gegeven, maar moesten de jongens twee keer op een dag naar de kerk. 

De jongens werden tijdens de lessen continue beoordeeld op hun prestaties. Het was erg belangrijk voor je status dat je bij de top van de klas hoorde. In 1745 kwam er een nieuwe leraar les geven in de klas van Jan, die toen 14 jaar oud was. Deze Hendrik Hoogeveen merkte op dat Jan een bijzonder goede aanleg had voor Latijn en Grieks. Er ontstond een soort mentorschap en Jan begon verder uit te blinken in zijn vakken. De band tussen leraar Hendrik en Jan bleef ook nadat Jan van school af ging bestaan en ze hebben nog zeker 45 jaar lang contact gehouden. 

Naast zijn leraar Hendrik kwam Jan in zijn jonge jaren ook in contact met een Schotse arts genaamd John Pringle. Deze arts reisde mee met het Engelse leger die een tijdje in en rondom Breda verbleven. Bij een bezoek aan de apotheek van Ingenhousz bleek dat vader Ingenhousz en Pringle veel gemeen hadden en aangezien Pringle vloeiend Latijn sprak kon Jan de gesprekken tussen de twee heren vlekkeloos vertalen. Ook met deze man onstond er een mentorschap en uiteindelijk een levenslange vriendschap.

Gerelateerde thema's

Dr. Jan Ingenhousz

Beschikbare tools

Overzicht van bron(nen) op de kaart

Alle bronnen