Breda
Bron

Dr. Jan Ingenhousz stierf op 68-jarige leeftijd 7 september 1799. In de tien jaren voorafgaand woonde hij in Engeland. In de winter en lente verbleef hij in Londen, in de zomer op het platteland en in het najaar vertrok hij naar Bowood en Bath. Hij bleef vrienden en kennissen uit de wetenschappelijke kring bezoeken en zich inzetten voor de Royal Society. Hij bleef zich ook toewijden op het vertalen van andermans en eigen werken in het Latijn zodat ze wijdverspreid konden worden. 

Ondertussen was op het vaste land van Europa de Franse Revolutie uitgebroken. Niet alleen aristrocraten, maar ook academici moesten hun leven vrezen. Reizen naar Wenen of Nederland waren niet veilig te ondernemen voor Ingenhousz. Hij bleef in Engeland en toen in 1793 daar de 'Board of Agriculture and Internal Improvement' werd opgericht om de politiek te adviseren over ontwikkelingen in de landbouw was dr. Jan Ingenhousz één van de leden. Er werd binnen deze adviesraad gekeken naar en geexperimenteerd met nieuwe landbouw technieken. Ingenhousz had zich eerder al bezig gehouden met onderzoek naar vruchtbaarheid van grond en nu werd hij door de adviesraad gevraagd om zijn inbreng over meststoffen. Om hier iets zinnigs over te zeggen moest hij meer experimenten doen en trok hij zich terug op het platteland.

In zijn archief zijn naast uitgebreide aantekeningen ook vreemdere resultaten van zijn experimenten aangetroffen. Zo werd er een gedroogd stukje tarwe gevonden (afbeelding 2 en 3). Op het papiertje waar het in gewikkeld zat stond te lezen: "specimen of plants of wheat sown at 6 to 1 inch deep by which is evident that deep sowing is very bad and makes the plants parish before they reach the surface".  Ook zitten zijn privé papieren vol met recepten voor het bewaren van kruisbessen (afbeelding 4), het brouwen van allerlei bieren (afbeelding 5) en een recept voor macaroni (afbeelding 6). Zijn bijdragen en onderzoeken voor de adviesraad werden zo goed ontvangen dat hij op 23 februari 1796 ere lid gemaakt werd.   

Voor Ingenhousz werd het ondertussen steeds duidelijker dat hij waarschijnlijk zou sterven in Engeland. Hij schreef een brief naar zijn oudste neef in Breda met instructies wat er na zijn dood moest gebeuren en gaf deze in bewaring bij een bank met opdracht de brief pas na zijn overlijden te versturen. Begin 1799 voelde hij zijn krachten afnemen. Hij kon slecht tegen kou, verloor veel gewicht en was af en toe duizelig. Hij bracht zijn laatste maanden door in het huis van een kennis waar hij vaker verbleef, Bowood house, en takelde daar in rap tempo verder af. Na zijn overlijden op 6 september werd hij drie dagen later begraven in het Engelse plaatsje Calne. Het is niet bekend waar hij aan overleden is. 

Herkomst

Datering

06-09-1799

Collectie

COL0009 Collectie Dr. Johannes Ingenhousz en nazaten, 17e-19e eeuw

Nummer

65


Gerelateerde thema's

Dr. Jan Ingenhousz

Beschikbare tools

Overzicht van bron(nen) op de kaart

Alle bronnen